GÜNYAYLA KÖYÜ HAKKINDA BİLGİLER

Gönderen: Mustafa Gümüş Tarih: 24 Mart 2011 Perşembe
Günyayla - Oğdar köyü ile ilgili yazılar  Fiziki Özellikleri
İnceleme alanında izlenen Üst Jura-Alt Kratese yaşlı kireçtaşları Bardiga formasyonu olarak isimlendirilmiştir. Berdiga formasyonu inceleme alanının çoğunlukla güney zonunda; Artvin-Narlık beldesi doğusu, Tortum gölü civarı, Aşpişen köyü(Oltu yolu),Yusufeli-Günyayla köyünün güney batısı, Yusufeli-Kirazalan köyünün güney doğusunda yüzeyleşir.
Formasyon gri-beyaz ve krem renkli resital kireçtaşları, orta kalınlıkta tabakalanmalı killi kireçtaşı ve sileks yumrulu kireçtaşlarından oluşur. Berdiga formasyonu, esmer renkli bazik volkana-tortul bir istif yapısından oluşan Hamurkesen formasyonunun üzerine uyumlu olarak gelir. Doğu Pontid kuzey-güney zonu alt ünitelerini ayıran güneybatı –kuzeydoğu doğrultulu büyük bindirme hattının yakın çevresinde kompresyon kuvvetlerinin etkisiyle bu formasyon içinde çok güzel kıvrımlı yapılar gözlenir. Örneğin; Yusufeli-Aşpişen sapağından itibaren Tortum yolu ve Oltu yolu üzerinde bu ender rastlanabilecek güzellikte kıvrımları izlemek olanaklıdır. Berdiga formasyonu inceleme alanının güney kesiminde ofiyolitik melanj ile tektonik bir dokanak oluşturur. Formasyonun kalınlığı; inceleme alanının kuzeyinde (Kuzey zon alt ünitesi) 100–300 m. arasında olduğu halde, güney zon alt ünitesinde 900 m. kadardır.

KAYNAK:ERDAL ÇINAR Araştırmaya konu olan Günyayla köyü bir akarsu vadisinin güneye bakan yamacında yer alır. Vadi eteğinin nispeten düzleştiği alanlarda ise tarım faaliyetleri yapılmaktadır. Köyün vadinin güney yamacına kurulmasının nedeni hem kısıtlı olan düz alanların tarım amaçlı kullanılması, hem de uzun süren kış şartlarında güneş ışınlarından daha fazla yararlanmayı gerekli kılmıştır. İnceleme alanı deniz seviyesinden ortalama 500–2000 m. arasında yer almaktadır. Sahanın engebeli ve yükseltisinin fazla olması tarım ve hayvancılık faaliyetlerini olumsuz etkilemektedir.
Köyün yer aldığı vadiyi çevreleyen sırtlar; doğusunda Büyük sırt batısında Ketevetin sırtı, güneyinde Aşağı sırt, kuzeyinde ise Çabuk ile sınırlanmıştır (Foto 1).
Araştırmaya konu olan saha Karadeniz Bölgesi sınırları içerisinde olmasına rağmen iklim özellikleri bakımından Doğu Anadolu Bölgesi’nin sert karasal iklim özelliklerine benzer. Deniz seviyesinden yükseltisinin fazla olması karasallığın şiddetini artırmıştır. Yazları serin ve kısa geçerken, kışları ise çok soğuk ve kar yağışlıdır. Yağışlar yaz aylarında kısa süreli sağanaklar şeklinde görülürken, kışları ise kar şeklinde görülmektedir. Kar örtüsünün 6 ay yerde kalması yöredeki ulaşım imkânlarını kesintiye uğratmaktadır. Ayrıca tarım ve hayvancılık faaliyetlerini de olumsuz etkilemektedir. Yöre engebeli ve dağlık bir yapıya sahiptir. Buna bağlı olarak ta kısa mesafelerde meydana gelen yükselti farklarından dolayı iklimde de farklaşmalar görülür. Örneğin köy merkezinin yer aldığı vadi yamacında kışları çok sert ve uzun geçerken vadi içlerinde ise kışların süresi ve şiddetinde ciddi azalmalar görülür (Foto 2).

Foto 2:

İnceleme alanının sularını Çoruh nehrinin kollarından biri olan Büyükdere drene etmektedir. Köyün içme ve sulama suyunu Büyük dere karşılamaktadır. Bu derenin debisi ilkbaharda ve yaz başlarında kar erimelerine ve yağışlara bağlı olarak artmakta, kışın ise yağışların kar şeklinde olmasına bağlı alarak debisi düşmektedir. İnceleme sahasını oluşturan kayaçlar geçirimsiz bir yapıya sahip olduğu için kaynak suları bakımından fakirdir. Bunun dışında mezralarda irili ufaklı dereler bulunmaktadır. Bu dereler; Gezlorun deresi, Ahonun deresi ve Şikerin deresidir. Bu derelerin hiç biri sulama suyu olarak kullanılamaz. Çünkü yatakları çok derindir ve sulanacak araziler oldukça yukarda kalır
Araştırma sahasında rölyef ve bitki örtüsü arasında sıkı bir ilişki vardır. Dikey yöndeki klimatik ve edafik şartlardaki farklaşmalara bağlı olarak ekolojik koşullarda da farklılıklar görülür. Günyayla köyünün merkezi ve yakın çevresi yoğun tahribattan dolayı orman örtüsünden mahrumdur. Buna karşın mezraların kuzeye bakan yamaçlarında karaçam ve köknar ağaçları yer alırken güneye bakan yamaçlarında ise meşeler yer alır (Foto 3,Foto 4).